In "een goed goed begin", vragen we de eerste 18 dagen van 2018, 18 arbeidsmarkt deskundigen naar hun verwachtingen voor 2018. Op 1 januari begonnen we met de Arbeidsmarktdeskundige bij uitstek Rob Witjes van het UWV en 18 dagen later sloot Tof Thissen van het UWV de serie af. In de tussenliggende dagen een keur van interessante bijdragen. Zeker het lezen waard.

Rob Witjes

Rob Witjes is Hoofd Arbeidsmarktinformatie van het UWV. Rob weet met zijn afdeling eigenlijk alles van de arbeidsmarkt en wat helemaal fijn is, hij deelt deze informatie veelvuldig. Rob was dan ook het afgelopen jaar vaak te zien in het NOSjournaal of te horen op de radio. Vlak voor het einde van 2017 kwam hij ook nog met een mooi lijstje krapte beroepen.

Vraag 1: Hoeveel werklozen zijn er op 31-12-2018? 

Rob: 327.000

Vraag 2: Welk beroep gaat doorbreken in 2018 ?

Rob: Functionaris Gegevensbescherming. Deze functietitel kent vast verschillende varianten maar hiervan gaan we meer horen met het oog op de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) die in mei van kracht wordt.

Vraag 3: Gaat solliciteren in 2018 veranderen ?

Rob: Competenties worden in toenemende mate belangrijker dan diploma’s. Ook zal de opmars van de videosollicitatie verder doorzetten; je kunt er gewoon niet meer omheen als sollicitant. Daarnaast zullen vooral hoogopgeleiden in krapteberoepen haast horendol worden van de belangstelling die zij krijgen van recruiters. 

Vraag 4: Als ik Wouter Koolmees was, zou ik….

......veel energie zetten op het upgraden van het competentieniveau om het arbeidsaanbod conjunctuur-bestendiger te maken. 

Vraag 5:  Ik wens iedereen in 2018…

Rob: Een perspectiefvol en fit jaar toe!  

Eefke Meijering

Eefke Meijerink is wethouder in Zwolle, de stad waar ze al 30 jaar woont. Toen haar voorgangster Nelleke Vedelaar werd verkozen tot voorzitster van de landelijk PvdA, verruilde ze haar plek als fractievoorzitter van de plaatselijk PvdA voor een plek in het Zwolse college. Eefke is  o.a. belast met de portfeuille werk en inkomen. Eefke is sociologe. 

Daar waar wij geloven dat veel problemen op de arbeidsmarkt lokaal/regionaal bekeken moeten worden, mag een wethouder natuurlijk niet in dit gezelschap ontbreken.  

Vraag 1: Hoeveel werklozen zijn er op 31-12-2018? (Nu zijn er circa 400.000 officiële werklozen)

Eefke: Zoals bekend is de verwachting van het CPB dat dit rond de 350.000 zullen zijn. De economie trekt aan, meer mobiliteit op de arbeidsmarkt is mogelijk. Personeelstekorten in branches als bijvoorbeeld Zorg, Techniek en Onderwijs dreigt. De vraag naar meervoudige vakkrachten (mbo-niveau) blijft groot. Dat zien we ook in de regio Zwolle. 

Alleen voorzien wij ook dat een grote groep mensen die een grotere afstand hebben tot de arbeidsmarkt, en kwetsbaar zijn (bijvoorbeeld door een handicap) niet evenredig mee profiteren van de economische groei. Het blijft voortdurend een uitdaging om hier een gezamenlijke ambitie op te formuleren, een samenspel tussen gemeenten, UWV, werkgevers, werknemers en onderwijspartners. Samen staan we aan de lat om in de regio zoveel mogelijk mensen perspectief op werk te bieden. 

Vraag 2: Welk nieuw beroep gaat doorbreken in 2018?

Eefke: Het aandeel ouderen in de Nederlandse bevolking neemt toe: Nederland vergrijst. De verwachting is ook logisch dat het aantal mensen dat een appel doet op de zorg zal toenemen. Zorgfuncties, als een verpleger, verzorger en ergotherapeut, zullen tegelijkertijd ook veranderen door de technologische ontwikkelingen.  Kwaliteitseisen zijn en wegen zwaarder. Ook dreigt een personeelstekort in de sector door de vergrijzing. In de regio Zwolle is jaarlijks meer dan 1.500 zorgprofessionals nodig. Daarbij wordt steeds meer ingezet op integrale ondersteuning en op kleine zelfsturende teams. Dat vraagt kennis en (levens)ervaring van medewerkers naast hun eigen specialisme. Dat geldt voor zowel de basis van de arbeidsmarkt als voor banen op MBO, HBO of WO niveau. Het zijn dus niet echt nieuwe beroepen maar wel beroepen met een nieuwe invulling. 

Vraag 3: Gaat solliciteren in 2018 veranderen?

Eefke: De kracht van de netwerken, persoonlijke interactie tussen werkgever en kandidaten, wordt denk ik steeds belangrijker. We gaan terug naar de bedoeling: wat is nodig om de klik te maken tussen werkgevers en potentiële werknemers? Laagdrempelige, slimme en digitale methodieken zullen toenemen. Ook denk ik dat er meer nadruk komt op de reis die een sollicitant aflegt van eerste contactmoment tot indiensttreding.

Vraag 4: Als ik Wouter Koolmees was zou ik...

Eefke: Investeren in mensen, investeren in een leven lang ontwikkelen, voor iedereen. En ik zou investeren in eerlijke beloning en bestaanszekerheid voor iedereen. En ik zou investeren in bedrijven en organisaties die bijdragen aan een inclusieve arbeidsmarkt. In bedrijven die investeren in mensen, op alle niveau’s. Daar profiteren op de lange termijn zowel werkgevers als werknemers het meeste van.

Gezien de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt waarbij tekorten dreigen is het ook van belang dat elk talent telt en arbeidspotentieel optimaal benut wordt. Het gaat niet alleen om banen, maar duurzaam werk. Investeren in een inclusieve arbeidsmarkt blijft van belang. Onderzoeken hoe we terug gaan naar de bedoeling: wat is nodig om iemand die werk zoekt en aan het werk wil te matchen op de vraag van een werkgever? En hoe kunnen we er dan met elkaar voor zorgen dat de werkzoekende, werknemer en werkgever leidend zijn in dit proces? In plaats van systemen, wet- en regelgeving. We hebben experimenteer ruimte nodig, om te komen tot creatieve oplossingen die systeem doorbrekend zijn. One-size-fits all aanpak maakt plaats voor werken met de menselijke maat, op maat.  Dus: investeren in de arbeidsmarktregio’s! 

Vraag 5: Ik wens iedereen in 2018 een.........

Eefke Fijne en inspirerende werkplek waar je gezien wordt als mens en waar je de ruimte krijgt om jezelf en je omgeving steeds opnieuw te verrassen met alles dat je in je hebt. Waar je jezelf mag ontwikkelen, er plek is voor je eigen ideeën waar je ook eens een fout mag maken. En ik wens je collega’s toe die datzelfde doen.

Sara Zabihi

Op dit moment proberen een groot aantal statushouders (vluchtelingen,  die inmiddels een verblijfsvergunning hebben gekregen) een baan te vinden. Dat is niet altijd even gemakkelijk hebben we gemerkt. Tijdens ons project met statushouders voor de gemeente Utrecht kwamen we Sara Zabihi tegen. Een talentvolle dame, inmiddels 2 jaar in Nederland en vastbesloten hier een nieuw bestaan op te bouwen en haar loopbaan in de accountancy hier voort te zetten. We legden de 5 vragen ook aan Sara voor.

Vraag 1: Hoeveel werklozen zijn er op 31-12-2018? (Nu zijn er circa 400.000 officiële werklozen)

Sara: Ik las ergens dat het CBS denkt dat het aantal officiële werklozen van 400 duizend naar 350 duizend gaat dalen. Ik denk dat er onder de werklozen veel vluchtelingen zijn die in hun land werkten. De meeste van deze vluchtelingen zijn hoogopgeleide mensen met veel werkervaringen, die ergens anders een nieuw leven willen opbouwen. Het is lastig voor hun om direct in Nederland een baan te vinden die voor hun geschikt is. Voor vluchtelingen die recent naar Nederland gekomen zijn is het nog lastiger. Omdat hun hele leven veranderd is. Daarnaast moeten ze ook een nieuwe taal leren. Dat duurt ongeveer 1 of 2 jaar. Ik ben erg blij dat ik nu stage kan gaan lopen bij BDO.

Vraag 2: Welk nieuw beroep gaat doorbreken in 2018?

Sara: -Ik kan er weinig over zeggen. Echter, ik ben heel benieuwd hoeveel vluchtelingen  snel en gemakkelijk een baan kunnen vinden die echt bij hun past?  Het zal toch meer in de traditionele beroepen zijn denk ik.

Vraag 3: Gaat solliciteren in 2018 veranderen?

Sara: Solliciteren zal in het voordeel van sollicitanten veranderen. Veel mensen hebben goede diploma’s maar in de praktijk kunnen ze er  weinig meedoen. Volgens mij is het beter als we naar mensen hun vaardigheden kijken. Dat zou wel eens  iets meer kunnen opleveren dan diploma’s en cijfers.  En dat geldt zeker voor vluchtelingen.

Vraag 4: Als ik Wouter Koolmees was zou ik.........

Sara: Als ik Wouter Koolmees was, zou ik meer aandacht besteden aan jonge vluchtelingen. Ze zijn verborgen talent die kunnen in Nederland verder groeien en goede invloed op de arbeidsmarkt hebben. Het zou goed zijn als er voor vluchtelingen meerdere stageplaatsen komen. Is goed voor het Nederlands en kunnen we laten zien wat we kunnen.

Vraag 5 Ik wens iedereen in 2018 een .....

Sara:  Ik wens iedereen een jaar vol gezondheid en een baan die naar zijn/haar smaak voelt. Hoe zeg je dat nu precies…. Eh naar hun zin is.

Naar het LinkedIn profiel van Sara

Via SollicitatieLAB kan je in contact komen met Sara.

Elma Dujso en Simone van Dijk

Een van de leukste rapporten over de arbeidsmarkt die we het afgelopen jaar lazen was het rapport van De Nationale Denktank met daarin 10 oplossingen voor de arbeidsmarkt van de toekomst. De Nationale DenkTank is een onafhankelijke stichting die elk jaar twintig jonge academici laat nadenken over een belangrijk maatschappelijk probleem en concrete oplossingen hiervoor. Dit jaar richtte De Nationale DenkTank zich op het vraagstuk ‘Iedereen Perspectief op Werk’. Het leek ons leuk om twee jeugdige academici uit de DenkTank te vragen voor “Een goed begin”. 

Elma Dujso, Filosofe bedacht met haar team TalentenMapp. TalentenMapp is een centrale plek waar werkgevers alle relevante informatie vinden die nodig is om jongeren met een arbeidsbeperking in dienst te nemen en dat scheelt een hoop gedoe.

Simone van Dijk is mede verantwoordelijk voor het item “Doneer je netwerk”. DoneerJeNetwerk koppelt een werkzoekend ‘Talent met Afstand’ aan een groep mensen met een netwerk, zoals een afdeling van een bedrijf of een vereniging. Inmiddels heeft Simone ook DoneerJeNetwerk opgericht. De website is al in de lucht en eerdaags volgt er een campagne om je Netwerk ter beschikking te stellen.

Vraag 1: Hoeveel werklozen zijn er op 31-12-2018? (Nu zijn er circa 400.000 officiële werklozen) 

Elma: In een ideaalbeeld zou het perspectief op werk voor kwetsbare groepen aanzienlijk zijn vergroot tegen het einde van 2018, en zou het begrip ‘werkloos’ verdwijnen doordat iedereen een gelijke startpositie heeft en zinvol werk een basisrecht wordt.
Simone: Laat ik zeggen tussen de 300.000 en 350.000. Daarbij hoop ik vooral dat groepen als nieuwkomers en personen met een arbeidsbeperking meer kansen zullen krijgen om mee te profiteren van de krapte op de Nederlandse arbeidsmarkt.

Vraag 2: Welk nieuw beroep gaat doorbreken in 2018? 

Simone: Het non-beroep! Ik denk dat juist de trend zich zal gaan doorzetten dat beroepen steeds minder belangrijk worden, maar carrières nog meer in het teken staan van verschillende taken, korte opdrachten en constante ontwikkeling.

Elma: Ik denk dat er vooral een verandering zal plaatsvinden met betrekking tot benodigde vaardigheden en dat er een shift zal ontstaan richting menselijke vaardigheden. Ik denk dat vaardigheden als kritisch nadenken en creativiteit veel belangrijker gaan worden in ons werk, alsook emotionele intelligentie.

Vraag 3: Gaat solliciteren in 2018 veranderen? 

Elma: Ik denk dat in 2018 de sollicitatieprocedure zal veranderen, doordat men zich bewust zal worden dat er waardevol arbeidspotentieel verloren gaat als men blijft denken in beperkingen en stigma’s met betrekking tot mensen die een afstand tot de arbeidsmarkt ervaren, waaronder mensen met een arbeidsbeperking, maar ook 50-plussers. Met andere woorden hoop ik dat de zichtbaarheid van kwetsbare groepen zal worden vergroot in de sollicitatieprocedure.

Simone: Ja, solliciteren wordt steeds informeler. De toegang tot werk is steeds afhankelijker van toegang via informele ‘zijdeuren’ als sociale netwerken. Daarnaast zal er steeds meer belang worden gehecht aan ervaringen en een ‘klik’ met het bedrijf of de organisatie dan aan formele diploma’s en het traditionele cv.

Vraag 4: Als ik Wouter Koolmees was zou ik......... 

Simone: Als ik Wouter Koolmees was zou ik het heel erg druk hebben.. Bijvoorbeeld met na te denken hoe wij vrijwilligerswerk voor ouderen in de bijstand kunnen stimuleren (in plaats van vast te houden aan de sollicitatieplicht), hoe we het taalonderwijs voor nieuwkomers zo kunnen inrichten dat zij sneller de Nederlandse taal leren en daarmee kunnen doorstromen naar de arbeidsmarkt en hoe wij ervoor kunnen zorgen dat we ons meer bewust worden van het gemiste arbeidspotentieel van jongeren met een arbeidsbeperking en we hun talenten in kunnen zetten op de arbeidsmarkt.

Elma: Als ik Wouter Koolmees was, zou ik bestaanszekerheid loskoppelen van werk en van vaste contracten en ieders bestaanszekerheid garanderen door participatie in de samenleving. Hierdoor ontstaat er meer ruimte voor zingeving en zelfontplooiing. De waarde van werk zou ik niet meer willen linken aan loon, maar aan de maatschappelijke bijdrage. Vrijwilligers, mantelzorgers en huisvaders en -moeders zou ik willen belonen voor het informele werk dat zij doen en door de bijdrage die zij hiermee leveren aan de samenleving. 

5. Ik wens iedereen in 2018 een .....

Elma: Ik wens iedereen in 2018 een “bestaanszeker” en perspectiefvol jaar.
Simone: .......en  dat 2018 een jaar wordt met eerlijke kansen en benut potentieel!

Naar het LinkedIn-profiel van Elma Djuso

Naar het LinkedIn-profiel van Simone van Dijk

Meer informatie over DoneerJeNetwerk

Doekle Terpstra

Doekle Terpstra is  voorzitter van UNETO-VNI, de ondernemersorganisatie voor de installatiebranche en de technische detailhandel. Tevens is Doekle aanjager van het Techniekpact en aanjager van het Zorgpact. Vorige werkgevers van Doekle  Hogeschool Inholland, HBO Raad en natuurlijk het CNV. Doekle is dus iemand die vanuit verschillende invalshoeken zijn licht kan laten schijnen op de arbeidsmarkt.

Vraag 1: Hoeveel werklozen zijn er op 31-12-2018? (Nu zijn er circa 400.000 officiële werklozen)

Doekle: We kampen nu al met een krappe arbeidsmarkt en die krapte gaat dit jaar alleen maar toenemen. Veel mensen die nu nog werkloos zijn en affiniteit hebben met techniek hebben nú de kans om in de techniek aan de slag te gaan. In de technische installatiebranche staan we te springen om technische vakmensen, dus grijp je kans zou ik zeggen! Natuurlijk zijn we op zoek naar schoolverlaters, maar we hebben ook mogelijkheden voor zij-instromers en ouderen die toe zijn aan een carrièreswitch. De installatiebranche leidt inmiddels ook statushouders versneld op voor een baan in de techniek. 

Ik ben een ras-optimist. Mede dankzij meer instroom in de dit jaar zijn er eind dit jaar nog maar 300.000 werklozen.  

Vraag 2: Welk nieuw beroep gaat doorbreken in 2018?

Doekle: BIM-modelleur. Een BIM-modelleur is iemand die een gebouw, of infrastructureel object ontwerpt, tekent en berekent en daarbij gebruik maakt van een Bouwwerk Informatie Model (BIM). Dit is een 3D-informatiemodel waarin alle data die nodig is voor het ontwerpen, bouwen en beheren van bouwwerken wordt vastgelegd en aan elkaar gekoppeld. Dankzij BIM kunnen we gebouwen ontwerpen die energiezuinig en smart zijn. 

Vraag 3: Gaat solliciteren in 2018 veranderen?

Doekle: Ja. Dankzij social media, zoals LinkedIn is het steeds makkelijker om je als sollicitant ‘in de kijker’ te spelen. Werkgever en werkzoekenden weten elkaar online ook steeds makkelijker te vinden. 

Vraag 4: Als ik Wouter Koolmees was dan zou ik…..

Doekle: Als ik Wouter Koolmees was zou ik willen zeggen: Ik koester de waarde/betekenis van de sociale dialoog. De polder heeft Nederland veel opgeleverd. Nu staan we aan de vooravond van een nieuwe Industriële revolutie. Dat vraagt aanpassing aan de snel veranderende omstandigheden, waarbij techniek in alle opzichten de rode draad vormt. Zonder techniek geen maatschappelijk oplossingen. Ik wens Koolmees lef en leiderschap toe om de samenleving hiervoor te prepareren. 

Vraag 5:Ik wens iedereen.....

Doekle: Ik wens iedereen in 2018 een energieneutraal en inspirerend jaar!

Inge Razenberg

Inge Razenberg, werkt sinds begin 2015 bij het Verwey-Jonker Instituut. Naast haar werkzaamheden binnen het instituut voert zij voor Kennisplatform Integratie & Samenleving onderzoek uit naar nieuwe migratie (EU-migranten en vluchtelingen). Inge is de auteur van “De rol van gemeenten bij arbeidsparticipatie van vluchtelingen”, waarin een aantal Inspirerende voorbeelden zijn opgenomen. Bijvoorbeeld over de aanpak bij de Gemeente Utrecht, waarin wij als SollicitatieLAB mochten participeren.

Vraag 1: Hoeveel werklozen zijn er op 31-12-2018? (Nu zijn er circa 400.000 officiële werklozen)

Inge: Dat vind ik we lastig om iets over te zeggen, mijn expertise is de arbeidstoeleiding van statushouders (vluchtelingen met een verblijfsvergunning) die recent naar Nederland zijn gekomen. De arbeidstoeleiding van vluchtelingen is veelal een langdurig proces. Uit mijn onderzoek voor Kennisplatform & Samenleving blijkt dat vorig jaar gemeenten inschatten dat ongeveer 10% van de recente vluchtelingen betaald werk had gevonden. Uit eerder onderzoek weten we dat een kwart van de statushouders na twee jaar werkte. Laten we het jaar optimistisch beginnen en zeggen dat einde 2018 een derde van de vluchtelingen die sinds 2015 naar Nederland is gekomen, betaald werk heeft gevonden! Daarvoor is het wel belangrijk dat gemeenten statushouders blijven ondersteunen om een plek te vinden op de Nederlandse arbeidsmarkt.  De voorspelling van de totale werkloosheid laat ik graag aan anderen over.

Vraag 2: Welk nieuw beroep gaat doorbreken in 2018? 

Inge: In het algemeen kan ik daar weinig over zeggen. Wat ik wel spannend vind is of vluchtelingen de komende jaren werk kunnen vinden of kunnen doorgroeien naar werk dat past bij hun ambities, vaardigheden en opleidingsniveau. Of dat zij blijven hangen in laaggeschoold werk aan de onderkant van de arbeidsmarkt, ook al kunnen zij meer? 

Vraag 3: Gaat solliciteren in 2018 veranderen? 

Inge: Ik denk dat er meer direct contact komt. Uit ons onderzoek blijkt dat gemeenten veel verwachten van direct en informeel contact tussen werkgevers en statushouders, zoals matchingsevents. Dit is een laagdrempelige manier om met elkaar in contact te komen, en onbekendheid en eventuele twijfels bij werkgevers weg te nemen. Dat geldt natuurlijk niet alleen voor vluchtelingen. Voor statushouders is het leren van Nederlands heel belangrijk. Maar dat zou niet alleen tijdens inburgeringscursussen moeten gebeuren, maar juíst ook in de praktijk, op de werkvloer. 

Vraag 4: Als ik Wouter Koolmees was zou ik.........

Inge: Als ik Wouter Koolmees was zou ik zorgen dat gemeenten voldoende middelen houden om statushouders te helpen een plek te verwerven op de arbeidsmarkt. Ik noem hier gemeenten omdat werkloze statushouders binnen de Participatiewet vallen en gemeenten de taak hebben hen – en andere bijstandsgerechtigden – naar werk te begeleiden. De begeleiding van statushouders vergt een langdurige en specifieke aanpak waarbij maatwerk, intensief contact, inzet van aangepaste instrumenten (bijvoorbeeld een taalstage) en begrip van de vluchtelingenachtergrond vereist zijn. De afgelopen jaren kregen gemeenten hier aanvullende middelen voor en zijn er veel mooie projecten gestart om vluchtelingen bij hun integratie en participatie te helpen. Die projecten moeten geborgd en gecontinueerd worden. 

Vraag 5: Ik wens iedereen in 2018 een .....

Inge: Ik wens iedereen in 2018 een gelukkig jaar met inspirerende ontmoetingen en een baan waar je je in thuis voelt.

Meer over de onderzoeken van Inge Razenberg

De blog over onze deelname aan het project in de gemeente Utrecht

Steven van Weyenberg

“Ik wil Nederland vooruit helpen door het voeren van economische hervormingen. Dat geldt voor de arbeidsmarkt, de pensioenen, wonen, zorg en ga zo maar door.” Gezien dit citaat heeft Steven van Weyenberg de lat hoog gelegd. Inmiddels is hij 5 jaar kamerlid voor D’66. Daarvoor werkte hij o.a. voor het Ministerie van Economische Zaken.

Vraag 1: Hoeveel werklozen zijn er op 31-12-2018? (Nu zijn er circa 400.000 officiële werklozen)

Steven: Het CPB verwacht dat het aantal officiële werklozen dan ongeveer rond de 350 duizend uitkomt. Ik hoop natuurlijk dat het er nog minder worden. Daarnaast verwacht ik dat het aantal werkenden sterker zal toenemen en dus ook meer mensen uit het zogenaamde “onbenutte arbeidspotentieel” weer aan de slag komen. Dan denk ik bijvoorbeeld aan mensen die nu niet direct beschikbaar zijn of niet recent hebben gezocht, of bijvoorbeeld deeltijders die aangeven graag meer uren te willen werken. Eind 2017 ging dat bijna om 900 duizend mensen. Een bredere groep dus dan de mensen die we officieel als werkloos tellen. Ik hoop en verwacht dat ook dit bredere onbenut potentieel afneemt, juist omdat werkgevers nu om mensen staan te springen.  

Vraag 2: Welk nieuw beroep gaat doorbreken in 2018?

Steven:Als ik met een arbeidsmarkt-bril kijk denk ik dat vooral HR-medewerkers en loopbaanadviseurs het heel druk zullen krijgen. Het wordt nu steeds lastiger om de juiste mensen te vinden, en deze mensen zullen op slimme manieren moeten worden aangetrokken.  Tegelijkertijd zullen ook meer mensen, nu het weer beter gaat, hun loopbaan onder de loep nemen en zich oriënteren op een nieuwe uitdaging. In deze beroepen verwacht ik veel werk in 2018, en vooral ook veel vraag naar nieuwe wervingsstrategieën en moderne aanpak van loopbaanoriëntatie.

Vraag 3: Gaat solliciteren in 2018 veranderen?

Steven:  Ik verwacht dat we nog meer in klussen gaan werken. Werkgevers zullen veel specifieker op zoek gaan naar wat ze echt nodig hebben, en het wordt denk ik ook voor werkenden aantrekkelijker om meer specialistisch te werk te gaan, en dus bijvoorbeeld meerdere werkgevers of opdrachtgevers te hebben.

Vraag 4: Als ik Wouter Koolmees was zou ik.........

Steven: Als ik Wouter Koolmees was zou ik vooral haast maken met de nodige hervormingen op de arbeidsmarkt. Schijnzelfstandigen moeten beter worden beschermd terwijl er meer ruimte moet zijn voor echte zelfstandig professionals.  En het moet ook weer aantrekkelijker voor werkgevers worden om mensen in dienst te nemen terwijl uitwassen met flexcontracten moeten worden aangepakt. Het regeerakkoord is daar zowel ambitieus als gebalanceerd. Juist nu het zo goed gaat op de arbeidsmarkt is het belangrijk om die maatregelen snel van papier naar praktijk te brengen. Want we weten allemaal dat deze fase van hoogconjunctuur een keer ophoudt, dus de tijd dringt om nu het goed gaat de trend van toenemende tweedeling op de arbeidsmarkt te keren. 

Vraag 5: Ik wens iedereen in 2018 een .....

Steven : Ik wens iedereen in 2018 een jaar vol werkplezier, met tijd en ruimte om na te denken over je arbeidsmarktpositie en mogelijke ontwikkeling. Ik hoop van harte dat werkenden, werkzoekenden en werkgevers hier dit jaar echt werk van maken. En dat we ook eindelijk scholing en inzetbaarheid de aandacht gaan geven die het verdient, zeker ook in de cao’s. Want een leven lang leren is nog echt te vaak vooral een leven lang leuteren....

Jurriën Koops

Jurriën Koops is de directeur van de Algemene Bond Uitzendondernemingen (ABU) De ABU is de grootste en toonaangevende werkgeversorganisatie binnen de uitzendbranche en de belangenbehartiger voor ondernemers in de flexbranche en leidend in de wereld van flexibel werk. Met 560 leden – variërend van grote, middelgrote tot kleine ondernemingen - vertegenwoordigt de brancheorganisatie circa 65 procent van de uitzendmarkt. Jurriën is sinds 2014 directeur en sinds 2002 werkzaam bij de ABU. Hij is ook lid van van de visie werkgroep Werk en Economie van  het CDA.

Vraag 1: Hoeveel werklozen zijn er op 31-12-2018? (Nu zijn er circa 400.000 officiële werklozen)

Jurriën: 350.000, maar het aandeel mensen dat langs de kant staat en niet mee kan doen is vijf keer zo groot. Dat vraagt juist nu onze gezamenlijke ambitie.

Vraag 2:Welk nieuw beroep gaat doorbreken in 2018?

Jurriën: Banen die door gaan breken zijn te vinden op www.hubot.org Het uitzendbureau voor mens en robot. Hubot werd gepresenteerd bij het congres van de ABU in november. Het laat zien hoe techniek en mens steeds meer samenwerken. Denk voor de nieuwe banen aan blinde verkeersregelaar, exoskeleton verhuizer of cybercrime detective. Nu nog moeilijk voor te stellen maar ze gaan er komen.

Vraag 3: Gaat solliciteren in 2018 veranderen?

Jurriën: Solliciteren draait om zichtbaarheid. In 2018 vooral in de vorm van beeld en video.

Vraag 4: Als ik Wouter Koolmees was zou ik.........

Jurriën Ha ha, als ik Wouter Koolmees was.dan zou ik sociale stelsel drastisch hervormen en (sociale) zekerheden loskoppelen van het arbeidscontract. Dat bepleit de ABU al sinds 2014 en de prille contouren zijn gelukkig zichtbaar in het regeerakkoord. Het is eens te meer noodzakelijk omdat de dynamiek en diversiteit op de arbeidsmarkt alleen maar verder toeneemt. En als ik dan toch minister was dan ging ik veel meer experimenteren, vooral om uitleringsgelden actief in te zetten om werk loonvormend te maken.

Vraag 5: Ik wens iedereen in 2018 een .....

Jurriën: Ik wens iedereen in 20128 iedereen vooral veel plezier en levensgeluk in het nieuwe jaar.
 

Marjolein ten Hoonte

Marjolein ten Hoonte is Directeur arbeidsmarkt en MVO bij Randstad Groep Nederland. Regelmatig is ze te zien en te horen op Radio en Tv en steeds heeft ze een duidelijke visie op de toekomst van de arbeidsmarkt. 

Het is denken wij ook niets voor niets dat Randstad altijd voorop loopt bij nieuwe ontwikkelingen. Enige tijd geleden kondigde Randstad aan, het aantal vakopleidingen voor lastig te vervullen vacatures bijv. chauffeurs te viervoudigen.



Vraag 1: Hoeveel werklozen zijn er op 31-12-2018?

Marjolein: Het CPB gaat uit van een gemiddelde werkloosheid van 3,9% in 2018, tegen 4,9% in 2017 (CPB decemberraming). Wanneer van dit scenario wordt uitgegaan zal de werkloosheid eind 2017 uitkomen op afgerond 3,5%. Dit getal is nog iets lager dan het laagtepunt sinds 2013 (namelijk:  3,6% eind 2008). Tegelijkertijd is het aandeel langdurig werklozen, die lastiger aan het werk komen, een stuk hoger dan in 2008 (CBS). Daarom stellen we onze verwachting van de werkloosheid iets naar boven bij: 3,6%. Dit komt neer op zo'n 330.000 personen, uitgaande van een beroepsbevolking eind 2018 van 9,1 miljoen personen.

Vraag 2: Welk nieuw beroep gaat doorbreken in 2018?

Marjolein: Nieuwe beroepen die we gaan zien komen voort uit de adoptie van en adaptie aan nieuwe technologieën. Een doorbraak vindt dan vaak plaats op het moment dat die technologie onze huiskamers bereikt. Momenteel zien we het ene slimme apparaat na het andere verschijnen, van tv tot stofzuiger, van thermostaat tot verlichting en van entertainment systeem tot koelkast. Artificiële Intelligentie moet ons leven gemakkelijker gaan maken, maar het omgaan met die technologie op een manier dat het ook leidt tot menselijke vooruitgang is wennen. Daarom voorspel ik een nieuw beroep op het snijvlak van mens en machine. Een domoticacoach helpt bij installeren, leren gebruiken en personaliseren van slimme technologieën. De opleiding daarvoor bestaat (nog) niet, dus mijn advies: verdiep je in nieuwe technologie.

Vraag 3: Gaat solliciteren in 2018 veranderen?

Solliciteren zal in 2018 veranderen en wel in het voordeel van de kandidaat. Een combinatie van een steeds schaarser wordende medewerker en vooruit denderende technologie zal ook in 2018 invloed hebben op het sollicitatieproces. Niet alleen de krappe arbeidsmarkt, maar ook de digitalisering van het individu zorgt ervoor dat werkzoekenden via verschillende kanalen meerdere banen vinden. Bedrijven beseffen dat de kandidaat het voor het zeggen heeft en dat gaan we merken in het sollicitatieproces met behulp van alle beschikbare technologie en creativiteit. Dat betekent dat bedrijven moeten opvallen met de beste vacatures en een snel en eenvoudig sollicitatieproces dat vanuit de kandidaat bedacht is. Dus geen onnodige selectiestappen, meer gamification, snel en digitaal en congruent met de employer branding. 

Vraag  4: Als ik Wouter Koolmees was …..

Marjolein: Als ik Wouter Koolmees was, zou ik ervoor zorgen dat niet het contract bepalend is voor het gevoel van zekerheid in onze samenleving. Werk en inkomen dat zijn zekerheden die wij ons wensen. Dus dat mensen zich ongeacht leeftijd, afkomst, etc. door kunnen ontwikkelen en aansluiting vinden bij een arbeidsmarkt is key!

Vraag 5: Ik wens iedereen in 2018…….

Marjolein: Ik wens iedereen in 2018  een arbeidsmarktwaarde scan, als start van een leven lang ontwikkelen!

Teun Meulepas

Teun Meulepas is projectleider energie bij de Provincie Noord-Brabant en werd  verkozen tot Jonge Ambtenaar van het Jaar 2017. 

We willen niet alleen ervaring aan het woord laten in “Een nieuw begin”, maar zijn ook erg benieuwd naar hoe de jeugd tegen de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt aankijkt. Bovendien denken wij dat de overheid een voortrekkers rol zou moeten pakken en energie transitie ons de komende jaren zal bezighouden. Dus dan is Teun in meerdere opzichten een goede keuze.

Vraag 1: Hoeveel werklozen zijn er op 31-12-2018? Nu circa 400.000 officiële werklozen.

Teun: Om eerlijk te zijn heb ik daar weinig verstand van en het lijkt me ook niet heel gemakkelijk te voorspellen. Maar laat ik geen spelbreker zijn: 300.000 .

Vraag 2: Welk nieuw beroep gaat doorbreken in 2018? 

Teun: Een aantal jaren geleden was downdaten een nieuw begrip, een vrouw die een date/relatie had met een lager opgeleide man. Complete onzin natuurlijk dat dit downdaten heet, maar dat is volgens mij inmiddels normaal. Jonge vrouwen zijn immers namelijk vaker hoger opgeleid dan jonge mannen. 

Tegenwoordig zie ik vaker leeftijdsgenoten die hoger opgeleid zijn, maar zoeken naar een baan waarvoor je lager opgeleid mag zijn. Lekker met je handen werken omdat denkwerk niet altijd voldoening geeft. Ik denk dat handwerk populairder gaat worden in 2018 en dat het ook beter betaald gaat worden. Dit omdat er nog een groter tekort komt aan mensen die goed met hun handen kunnen werken. Het hand- en ambachtsberoepen gaan dus het beroep van 2018 worden. Zelf lijkt een combinatie me overigens wel wat. 

Vraag 3:  Gaat solliciteren in 2018 veranderen? 

Teun: Ik denk dat er weinig gesolliciteerd gaat worden door werknemers, maar dat er steeds meer mensen benaderd worden door werkgevers. Het zou dus zomaar kunnen zijn dat de werkgever de 'sollicitant' wordt die open sollicitatiebrieven gaat schrijven naar potentiële arbeidskrachten. En dan niet alleen in de top van het bedrijfsleven. 

Vraag 4: Als ik Wouter Koolmees was zou ik…..

Teun: Als ik Wouter Koolmees was zou ik  proberen te voorkomen dat hoog opgeleid zijn tegenwoordig de norm lijkt te zijn. Een mooie mix van mensen die goed met hun handen kunnen werken en mensen die meer hebben met denkwerk zou het streven moeten zijn. Voor mijn gevoel is die verhouding uit het oog verloren. We moeten het maximale halen uit iedereen, maar dat hoeft dus niet perse een HBO of WO opleiding te zijn. 

Vraag 5: Ik wens iedereen in 2018…

Teun:  Een jaar waarin we de scherpe randjes soms van het debat halen. Het is tijd voor nuance, zelfinzicht en begrip voor de ander. En het is het jaar om te beseffen wat we allemaal hebben en daarvan te genieten.

Liane den Haan

Liane den Haan trad in 2005 aan als algemeen directeur bij de ouderenbond  ANBO. De ANBO komt op voor de belangen van senioren. Inkomen, gezondheid en wonen staan net als werk hoog op de agenda. 

Onlangs nam de ANBO John de Wolf,  over van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Liane roert zich in menig debat . Ook op werk in relatie tot ouderen, heeft ze een duidelijke visie. Aanleiding voor ons om de  5 vragen ook aan haar voor te leggen.

Vraag 1: Hoeveel werklozen zijn er op 31-12-2018?

Liane: Gelukkig daalt de werkloosheid. Helaas zijn er nog wel veel oudere werkzoekenden. Ik schat in dat de werkloosheid minder snel daalt dan verwacht. Er komen meer “nieuwe” banen dus de match tussen vraag en aanbod zal lastiger worden. Ik schat in dat er op 31-12-2018 369.000 werkzoekenden zullen zijn. 

Vraag 2: Welk nieuw beroep gaat doorbreken in 2018?

Liane: Functies die te maken hebben met de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Een wet die niet alleen nieuwe banen oplevert, dat is mooi, maar ook flink wat organisaties (vooral verenigingen) veel problemen gaat opleveren. 

Verder denk ik dat, gezien de dubbele vergrijzing, betaalde mantelzorgers nodig zullen zijn. Veel ouderen die zorg nodig hebben willen niet afhankelijk zijn van familie en vrienden maar ontvangen deze vorm van meer informele zorg liever betaald. Ook eenzaamheid wordt steeds meer een issue. Mensen worden ouder, hun netwerk valt weg en niet altijd is het makkelijk om zelf weer opnieuw een sociaal netwerk op te bouwen en/of om erop uit te gaan. ANBO heeft sociaal netwerkers die ouderen daarbij helpen. Dat zijn vrijwilligers maar het zou heel goed in de toekomst een betaalde functie kunnen gaan worden. In te zetten door gemeenten, betaald vanuit de WMO of in sommige gevallen de zorgverzekeraar. Welzijn is in grote mate van invloed op gezondheid en dus belangrijk om te investeren in welbevinden. 

Vraag 3: Gaat solliciteren veranderen in 2018?

Liane: Solliciteren is al lang niet meer zoals vroeger. Je cv schrijven, hopen op een gesprek en dan wellicht nog een assessment. Klinkt overzichtelijk! Alles is tegenwoordig mogelijk. Digitaal via mail, facebook, linkedIn, twitter….pitchbijeenkomsten, speeddates etc. Ik denk wel dat er steeds meer gekeken gaat worden naar competenties, persoonlijkheid en match in teams dan sec naar cv en diploma’s. 

Vraag 4: Als ik Wouter Koolmees was zou ik.....

Liane: Wat een fijne vraag! Als ik Wouter Koolmees was dan zou ik de hele arbeidsmarkt op de schop nemen. Weg met de discussies over vast versus flex. Weg met het gedoe op de vierkante millimeters van wet, regelgeving en vooral cao’s. Maar ik zou met werknemers, werkgevers uit het veld bouwen aan een virtuele organisatie van de toekomst. Net zo lang sleutelen tot er een organisatie ontstaat waar er ruimte is voor een levenlang leren, jezelf ontwikkelen, mobiliteit bevorderen, los van het soort contract goede arbeidsvoorwaarden regelen, ruimte geven voor mantelzorg en vrijwilligerswerk, ruimte geven aan fysieke en/of geestelijke beperkingen, mogelijkheden voor in de spits van het leven qua gezin en kinderen……..  En dan, als werkgevers en werknemers tevreden zijn, wetten, regelgeving en cao’s hieromheen bouwen. Maar vooral ook de instituties als UWV, ARBO en vakbonden hierop laten aansluiten. Ach ja, je moet blijven dromen. 

Vraag 5: Ik wens iedereen in 2018 een….

Liane: Ik wens iedereen in 2018 de kleine dingen van het leven. Mensen waar je van kunt houden en die van jou houden. Waarmee je kunt genieten van de mooie dingen van het leven. En… natuurlijk ook veel werkplezier!!

Fons Leroy

Fons Leroy staat sinds 2005 aan het hoofd  van de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding (VDAB). De Belgische UWV. Regelmatig zijn wij, als SollicitatieLAB, verrast door de initiatieven die het VDAB onderneemt om werkzoekenden te helpen bij het vinden van een baan. Bijvoorbeeld gratis online taalcursussen en opleidingen voor krapteberoepen. Ze gaan daarbij net een paar stappen verder dan het UWV, of misschien beter, mogen een paar stap verder dan het UWV op het gebied van arbeidsbemiddeling.

Alle aanleiding voor ons om de 5 vragen van EEN GOED BEGIN ook voor te leggen aan Fons Leroy. 

Vraag 1: Hoeveel werklozen zijn er op 31-12-2018? 

Fons : Ik ga ervan uit dat je het NL cijfer wilt weten? Voor 2018 gok ik op 18% minder dus 328.000 werklozen. Voor Vlaanderen schat ik het aantal niet werkende werkzoekenden einde 2018 op 175 000 (nu : 202.000).

Vraag 2: Welk nieuw beroep gaat doorbreken in 2018?

Fons: GDPR-consultant , data analist, chief digital officer, goestingarchitect ; de eerste drie beroepen zijn natuurlijk verbonden met de snel toenemende digitalisering en de implementatie van de EU GDPR richtlijn; het laatste beroep met de noodzaak om het design van de arbeidsorganisatie te kunnen aanpassen aan de diversiteit van de werknemerspopulatie en in functie van het langer werken.

Vraag 3: Gaat solliciteren in 2018 veranderen?

Fons: (Helaas) niet fundamenteel. bestaande trends zetten zich door zoals video-gebruik, inzet social media ... Maar nog altijd te veel spiegelrecrutering  i.p.v. vensterrecrutering.  HR-professionals klonen nog steeds zichzelf te veel bij wervings- en selectiegesprekken waardoor ze  diversiteit en innovatie eerder afremmen dan bevorderen. Recruteren outside-in met zicht op de rijkdom aan talent in de buitenwereld zal bedrijven doen groeien.

Vraag 4: Als ik Wouter Koolmees was zou ik.........

Fons:  Dan zou ik werk maken van een nieuw Poldermodel 4.0 in overleg met de sociale partners gericht op de uitbouw van een competentiegericht loopbaanbeleid en een meer inclusieve arbeidsmarkt.

Vraag 5: Ik wens iedereen in 2018 een .....

Fons: de goesting om er elke dag iets van te maken!

Edith Brockbernd

We roepen het vaker: de officiële werkloosheidscijfers zijn een stuk lager dan de feitelijke werkloosheid door het gebruik van een wel erg strikte definitie van werkloosheid. De 48 jarige Groningse Edith Brockbernd is daarvan een goed voorbeeld. Ze werkt momenteel 6 uur, dus telt niet mee in de cijfers als werkloos, terwijl ze een baan voor 24 uur zoekt en zich echt werkloos voelt of beter werkzoekend.

Edith werd 10 jaar geleden werkloos na een dienstverband van 14 jaar bij een kartonfabriek even buiten Groningen. De jaren er na werd ze gedwongen in het jobhoppen. Uitzendcontracten, tijdelijke contracten, perioden met uitkering, maar ook vaak maanden zonder. Vaak van afwijzing naar afwijzing, van de ene naar de andere frustratie. Edith: ”Ik heb het gevoel de afgelopen jaren niet geleefd te hebben. Iedereen is lovend over mijn cv en mijn enthousiasme, maar ik krijg nergens een kans. Ik smacht zo naar een baan met toekomstperspectief, zodat ik met mijn gezin eindelijk weer in stabiel vaarwater kom.”

Vraag 1: Hoeveel werklozen zijn er op 31-12-2018? Momenteel zijn er officieel 400.000.

Edith: Wat is nu precies een ‘werkloze’. Laten we het vanaf vandaag ‘werkzoekende’ noemen.Er wordt een enorm grote groep over het hoofd gezien. Mensen, zoals ik, die maar 6 uur werken van de 24 die ze ambiëren. Of nog erger de groep die uit financiële nood ver onder hun niveau een baan hebben aanvaard en daar nooit weer uitkomen. Dus die 400.000 is volgens mij in de praktijk veel hoger.

Vraag 2: Welk nieuw beroep gaat doorbreken in 2018?

Werkervaringsdeskundige, mensen worden door uitzendcontracten en tijdelijke contracten genoodzaakt regelmatig van baan te veranderen, of ze nu willen of niet. Zo doe je veel ervaring op en word je deskundig in verschillende werkervaringssituaties, maar of daar nu echt behoefte aan is?

Dronepiloot zou ook nog wel eens het antwoord op deze vraag kunnen zijn.

Vraag 3: Gaat solliciteren veranderen in 2018?

Edith: Ja! Tenminste, ik hoop het wel. Na 11 jaar op zoek te zijn naar een passende werkgever, ben ik van mening dat het tijd is dat het bedrijfsleven zelf eens contact legt met langdurig werkzoekenden die actief en gemeend zoeken. Ik zou zeggen kijk voor die moeilijk vervulbare vacatures eens in de nabije omgeving, de beste kwaliteit vind je vaak dicht bij huis. Neem ze bij de hand en help ze weer een leven op te bouwen!

Vraag 4:  Als ik Wouter Koolmees was zou ik.....

Edith: ….Oh ik heb zoveel ideeën. Daar gaan we:

• Werkgevers verplichten langdurig werkzoekenden van 45+ aan te nemen en in deze groep te investeren.
• Flexcontracten per direct afschaffen.
• In noord Nederland de (technische) infrastructuur ontwikkelen om een optimaal vestigingsklimaat voor bedrijven te bewerkstelligen.
• Overheid moet nu eindelijk eens de welwillende werkzoekende motiveren en steunen én als mens zien, niet als probleem.
• Ga eens dichtbij kijken wat ongewilde werkloosheid met mensen (gezinnen) doet, zowel financieel, sociaal en emotioneel! Wouter, je bent van harte welkom.

Vraag 5: Ik wens iedereen in 2018 een….

Edith: Ik wens iedereen in 2018 een eerlijk betaalde werkplek passend bij opleiding, ervaring, interesse en ambitie! En ik wens meer werkgevers die denken zoals de werkgever waarvan ik laatst de volgende vacature tekst zag: 'Wij realiseren ons dat ervaring gepaard gaat met leeftijd en dat persoonlijke eigenschappen niet vervagen als je een tijdje niet gewerkt hebt.' Het zou mooi zijn als we ons dát in 2018 wat meer gaan realiseren.

Naar het LinkedIn-profiel van Edith Brockbernd

Joris van den Beuken

Joris van den Beuken is CRO (Chief Recruitment Officer) bij Personato. Personato behoort tot de landelijke top van Recruitment Agencies. 

Joris is naar eigen zeggen, “een recruitment vakidioot”. Inmiddels 11 jaar ervaring als recruiter en in 2017 door zijn vakcollega’s gekroond tot meest invloedrijke recruiter. Joris mocht dan ook als praktijkdeskundige niet ontbreken in het gezelschap van “Een goed begin”.

Vraag 1: Hoeveel werklozen zijn er op 31-12-2018? 

Joris: De werkloosheid is flink dalende en op dit moment zitten we (voor het eerst sinds augustus 2009) onder de 400.000 werklozen. Gemiddeld genomen (over de afgelopen 3 maanden) nam het aantal werklozen zelfs met 10.000 per maand af, echter denk ik niet dat het realistisch is om deze lijn over geheel 2018 door te trekken. We zullen gaan zien dat er helaas ook mensen zijn die, als gevolg van de snelle veranderingen in de markt, niet arbeidsmarktfit zijn en daardoor worden vervangen door andere efficiëntieslagen zoals automatiseringsoplossingen. Ik zie het echter wel zeer hoopvol in en heb in mijn glazen bol gezien dat er op 31-12-2018 ca. 340.000 werklozen zullen zijn, wat weer een fantastische groeistap voor de arbeidsmarkt zou zijn.

Vraag 2:  Welk nieuw beroep gaat doorbreken in 2018?

Joris: Als gevolg van de nieuwe wetswijziging in 2018 zullen er véél meer Data Protection Officers gaan komen, maar ook zal de rol van Cyber Security Consultant steeds belangrijker gaan worden. De drone zal wellicht zijn doorbraak gaan maken in de logistiek (zowel in het warehouse, als in de Business-to-Consumer logistiek), dus ik verwacht ook zeker de eerste Drone Piloot in het bedrijfsleven.

Vraag 3: Gaat solliciteren in 2018 veranderen?

Joris: Solliciteren gaat veranderen, maar mondjesmaat. Met name het digitale sollicitatieproces zal veel persoonlijker worden, maar het cv zal zeker blijven. Het aantal sollicitaties zal wel gaan afnemen. Begin 2017 was het ca. 15% van de arbeidsmarkt die solliciteert, echter wordt dit steeds minder doordat, als gevolg van social media zakelijk en privé steeds meer in elkaar verweven gaat worden. Daar komt bovenop dat de arbeidsmarkt sterk krimpende is, waardoor werknemers vooral benaderd worden en solliciteren dus steeds minder van toepassing is. De vraag waarom jouw toekomstig werkgever jou gaat vinden wordt steeds belangrijker. 

4. Als ik Wouter Koolmees was zou ik.........

Joris: Als ik Wouter Koolmees was zou ik alles weer lekker simpel en transparant maken! Naar mijn mening is het allemaal onnodig complex en wanneer ik Wouter Koolmees was zou ik de koning van de eenvoud willen zijn. Of je het nu hebt over de Wet Werk en Zekerheid (WWZ), de Wet DBA, de spelregels omtrent transitievergoedingen, of de ketenregeling: het is allemaal behoorlijk complex. Met name kijkend naar de toepassing ervan in de dagelijkse praktijk. Wouter Koolmees is analytisch sterk, maar ook zeer praktisch ingesteld. Het lijkt me een mooie uitdaging om ‘de juiste oplossing’ zo simpel mogelijk te maken en voor iedereen toepasbaar. Als hem dat lukt, is hij écht goed!

5. Ik wens iedereen in 2018…......

Joris: ………de beste mensen! De arbeidsmarkt wordt steeds krapper, dus als bedrijf zijnde is het belangrijk om jezelf te blijven profileren als interessante werkgever en niet alleen als succesvolle product-markt-combinatie. Aan de werknemers zou ik zeggen: blijf arbeidsmarktfit!! Volg de ontwikkelingen, ben scherp op technologische ontwikkelingen en vertaal deze naar jouw eigen rol. Voorkom dat je wordt weggeorganiseerd en kies nu je carrièrepad voor later!!

Geert-Jan Waasdorp

Geert-Jan Waasdorp is oprichter van Intelligence Group, het onderzoeks- en databureau gespecialiseerd in arbeidsmarkt­communicatie en recruitment. Met een nuchtere, praktische en feitelijke kijk op de arbeidsmarkt adviseert Geert-Jan werkgevers, variërend van doelgroepgerichte werving, employability tot en met internationale recruitmentvraagstukken. Altijd vanuit feiten, zo doet Geert-Jan  al een paar jaar onderzoek naar hoe baanvinders hun baan vonden. 

Vraag 1: Hoeveel werklozen zijn er op 31-12-2018?

Geert-Jan: Nou laat ik eens een puntschatting maken 331.000.

Vraag 2: Welk nieuw beroep gaat doorbreken in 2018?

Geert-Jan:  Deze drie beroepen worden hot in 2018: Data privacy adviseur, Functionaris Gegevensbescherming (FG)  en  Data Protection Officer (DPO).

Vraag 3: Gaat solliciteren in 2018 veranderen?

Geert-Jan: Nee. Het wordt wel meer mobiel. De kandidaat komt nog meer centraal te staan. Maar – helaas maar waar- blijft het sollicitatieproces bij de meeste werkgevers ‘een draak’. Alleen bij de winnende bedrijven niet.

Vraag 4: Als ik Wouter Koolmees was zou ik......... 

Geert-Jan: Een motie en wet maken waarin een transparante arbeidsmarkt een wettelijk grondrecht voor iedereen zou moeten zijn. En vervolgens zou ik  gratis vacaturesites  verbieden, spook vacatures strafbaar maken en ook bij wet verbieden dat een vacature op 3 of meer plekken gevonden kan worden.

Vraag 5: Ik wens iedereen in 2018…..

Geert-Jan: De baan waar hij/zij blij van wordt.

Aart van der Gaag

Aart van der Gaag is een leven lang werkzaam (publiek en privaat) op de arbeidsmarkt. Hij, werkte in zijn carrière onder andere bij de koepel Sociale Werkvoorziening, was directeur van een arbeidsbureau en van de uitzendorganisaties Start en Vedior. Was  directeur en voorzitter van de branchevereniging van uitzendorganisaties ABU. Sinds 2014 is Aart van der Gaag het boegbeeld van de werkgeversorganisaties (VNO-NCW, MKB-Nederland en LTO Nederland) voor het project om 100.000 mensen met een arbeidsbeperking aan een baan te helpen. Een taak die hij met verve op pakt.

Vraag 1:  Hoeveel werklozen zijn er op 31-12-2018? 

Aart: Ik denk ergens tussen 320 -340.000 werklozen. Had het dit jaar de werkloosheid ook veel optimistischer dan het Centraal Planbureau ingeschat.

Vraag 2: Welk nieuw beroep gaat doorbreken in 2018?

Aart: in de Bouw komen nieuwe beroepen om de tekorten in te vullen. Bijvoorbeeld 3D-print-specialisten,maar ook assistenten die met minder scholing zorgen dat er toch gebouwd kan worden, ik noem ze civil assistant.

Vraag 3: Gaat solliciteren in 2018 veranderen?

Aart: Op sollicitatiegebied is al heel lang niet zoveel nieuws. Als ik toch iets moet noemen dan vermoed ik dat er meer “meet en greets” gaan komen.

Vraag 4: Als ik Wouter Koolmees was zou ik.........

Aart: als ik Wouter Koolmees was, zou ik de WWZ fors veranderen, altijd de mogelijkheid van in ieder geval drie contracten, ook van meerdere jaren. De ontslagvergoedingen zou ik grotendeels verplaatsen naar de CAO-tafel.

Ziekteverantwoordelijkheid zou ik terugbrengen naar 3 maanden en 1 jaar WGA, maar wel gekoppeld aan strenge poortwachters. De Wet DBA meteen weg en starten met vrijwillige sociale zekerheid tegen betaalbare premies.

Voor mijn taak als ambassadeur van het 100.000 banenplan:  Kaderregelgeving opstellen, waardoor niet elke gemeente het wiel uitvindt, maar binnen grenzen dit het zelfde toepast. Loonwaarde altijd op 10% afronden en in samenspraak met werkgever afspreken. Bestanden goed in beeld brengen met behulp van private partijen.

Vraag 5: Ik wens iedereen in 2018 een .....

Aart: Ik wens iedereen in 2018 een jaar waarin het gezeur over flex en vast eindigt, waar onafhankelijk van de contractsituatie een fatsoenlijke sociale zekerheid gecreëerd wordt.

Ton Wilthagen

Ton Wilthagen is hoogleraar Institutioneel-juridische aspecten van de arbeidsmarkt in nationaal en internationaal perspectief aan de Universiteit van Tilburg. Ton wordt als arbeidsmarkt-professor veelvuldig gevraagd door de media om zijn zienswijze over de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt te laten schijnen. Hij doet dat altijd met een originele en deskundige invalshoek en veel enthousiasme.  

Toen we Ton vroegen voor dit onderwerp reageerde hij direct enthousiast. We kregen een uitgebreide reactie, met daarbij de opmerking “Erg leuk om te doen, daarom vast te lang, schrap maar wat je wilt.”. Dat laatste hebben we maar weinig gedaan want zoals gewoonlijk slaat Ton Wilthagen de spijker weer op zijn kop.

Vraag 1: Hoeveel werklozen zijn er op 31-12-2018?

Ton: Het precies voorspellen van het aantal werklozen of het werkloosheidspercentage (achter de komma) blijft een vorm van oliebollenbeslag kijken. Onze economie en arbeidsmarkt zijn met een forse inhaalslag bezig, nadat we in de crisis voor ons doen fors waren weggezakt. Over een jaar zullen er – ijs en weder dienende -zeker minder werklozen zijn. Het aantal ligt nu onder de 400.000 en het percentage op 4,4 procent. Van dat percentage zou op den duur best een procentpunt af kunnen. We hanteren een tamelijk enge definitie van werkloosheid (en ook van ‘werkzaam’ zijn). Er zijn nog heel veel mensen die zouden willen en kunnen werken en dat nu niet doen, naast mensen die graag meer uren zouden willen werken. 

Economie en arbeidsmarkt laten zich bar slecht voorspellen, omdat er zoveel onzekere factoren in het spel zijn. Zal de Brexit goed uitpakken? Blijft de EU op de been? Gaat de energietransitie nieuwe banen opleveren of juist consumptie en banengroei onderdrukken. Remt de krapte op de arbeidsmarkt de economische groei af? Voorlopig zullen mensen én robots hand in hand gaan, maar na verloop van tijd zal de digitalisering in toenemende mate (stukken van) bepaalde banen overbodig maken. Kunnen deze mensen dan snel overstappen naar een volgende baan die weer een tijd mee kan? Of komen zij definitief aan de kant te staan en leidt dat uiteindelijk tot stijging van de werkloosheid? Dan ontstaat een gemene paradox  die we nu al in delen van Nederland zien: aan de ene kant economische groei, aan de ander kant groei van bijstand.

Vraag 2. Welk nieuw beroep gaat doorbreken in 2018?

Ton: Voor sommige beroepen dan wel functies of specialisaties hebben we nog geen benaming, maar die komt nog wel. Ik zet in op ‘blokkettingschakelaar’, hoewel dat wel een hele lelijke Nederlandstalige aanduiding zou zijn van mensen die expert zijn in zogenoemde blockchain technologie. 

Vraag 3. Gaat solliciteren in 2018 veranderen?

Ton: Solliciteren anno 2018 betekent in de praktijk vooral veel vacatures en relatief weinig reacties. Veel vacatures staan heel lang open. Gaan we dan ook anders solliciteren? In de eerste plaats zouden werkgevers eens wat beter moeten kijken naar het potentieel van het personeel dat ze al in dienst hebben, in plaats van alleen achter schaarse nieuwe mensen aan te lopen. ‘Training is the new recruitment’, zo heet dat in de Amerikaanse techindustrie al. 

Ten tweede zullen we wat betreft de vorm van solliciteren verder gaan experimenteren met nieuwe technologie. De eerste sollicitatie-robots (eigenlijk softbots) zijn er al. Dat klinkt als een kille bedoeling, maar die robots, mits daartoe geprogrammeerd, kunnen wellicht eerlijker selecteren dan menselijke recruiters. Zij hoeven zich namelijk niet te laten afleiden door een niet-Nederlandse achternaam of een hogere leeftijd (“age ain’t nothing but a number”).  

Vraag 4: Als ik Wouter Koolmees was zou ik …..

……deze feestdagen goed uitrusten. Want oei, wat is er veel werk te doen! Om te beginnen moet in 2018 eindelijk de inhoud van (huidig en toekomstig) werk voorop staan, in plaats van de (contract)vorm. Het gaat erom wat bedrijven en instellingen nodig hebben en wat mensen kunnen bieden en hoe zij hun competenties kunnen blijven ontwikkelen in de juiste richting. 

Dus, Wouter: nu echt concreet aan de slag met een leven lang leren voor iedereen. Leerrekening, ok, - maar die vergt een organisatie en mensen hebben bovendien een arbeidsmarkt TomTom nodig om te weten in welke kant ze zich dan moeten ontplooien. En betrek ook de regio veel nadrukkelijker bij het opleidings- en scholingsbeleid. Ten slotte: wat gaat er nu precies met de scholingsaftrek in de inkomstenbelasting gebeuren? Als je als werkende geen werkgever hebt die met je meedenkt, heb je in Nederland behalve je spaargeld (als je dat al hebt) geen opleidingsbudget.

Als ik Wouter was ging ik direct aan de slag met het moderniseren van het arbeidsrecht en de arbeidsverhoudingen. Nederland is intussen geen land meer van flexicurity, maar een voorbeeld van het hoe niet moet. Nergens in de EU is het verschil in bescherming tussen vast en flex zo groot als bij ons en nergens leidt dat tot zoveel groei van tijdelijk werk op slechtere voorwaarden. Moderniseer daarom het arbeidscontract voor onbepaalde tijd (het heet geen vast contract, zo hebben we het genoemd!!) en zorg dat dat weer aantrekkelijker wordt voor werkgevers, zodat het vaker wordt aangeboden. Maak tegelijkertijd het arbeidsmarkt- en socialezekerheidsstelsel veel meer arbeidsvormneutraal. 

Een ander punt, het participatiebeleid: eveneens een kwestie van dringende voorjaarsschoonmaak door Wouter, omdat het vorige kabinet het allemaal erg complex en weinig effectief heeft gemaakt. Het beleid om mensen met een beperking dan wel lagere productiviteit aan het werk te helpen, werkt onvoldoende en leidt tot allerlei onwenselijke gevolgen. 

Graag dus helder formuleren op welke wijze en tegen welke arbeidsvoorwaarden mensen met een beperking wél aan de slag kunnen. Daarbij graag het minimumloon aanhouden, dus geen loondispensatie, dat is niet alleen sociaal maar ook nodig. Focus niet op heel specifieke doelgroepen van mensen met een achterstand, dat leidt tot ongewenste situaties en verdringing. Dit alles gaat overigens niet lukken, als er tussen de ‘gewone’ economie en het uitkeringssysteem geen ‘parallelle economie’ wordt ontwikkeld en gestimuleerd, waarbinnen een breder begrip van maatschappelijk lonend werk kan worden gehanteerd. 

Beschouw de 34 miljard die we aan uitkeringen besteden als maatschappelijk durfkapitaal. Niemand wordt gelukkig of gezond van langdurige passief verblijf in de bijstand en gemeenten kunnen die lasten niet blijven dragen. 

Vraag 5: Ik wens iedereen in 2018....

Ton: Ik wens iedereen een werkdadig en gelukkig en gezond 2018 in een dynamische én inclusieve arbeidsmarkt. Zoals de Koning het in zijn kerstboodschap formuleerde: het is tijd voor een “groter wij”!

Tof Thissen

Tof Thissen is sinds 2015 algemeen directeur van de divisie WERKbedrijf van UWV. Tof heeft een uitgebreide staat van dienst in de sector sociale zekerheid en in het openbaar bestuur. Zo was hij directeur van Kwaliteitsinstituut Nederlandse Gemeenten, bestuursvoorzitter van Divosa en jarenlang gemeenteraadslid en wethouder in zijn woonplaats Roermond. Naast zijn werk is Tof Thissen actief geweest als Eerste Kamerlid en fractievoorzitter voor GroenLinks.Wij vinden Tof iemand die het UWV een vriendelijker en persoonlijker gezicht geeft en met warmte voor zijn cliënten staat. We vroegen Tof om EEN GOED BEGIN  af te sluiten. Hij doet dat op zijn karakteristieke manier: Kort, maar oh zo krachtig.

Vraag 1: Hoeveel werklozen zijn er op 31-12-2018? (Nu zijn er circa 400.000 officiële werklozen)

Tof: 330.000 personen.

Vraag 2: Welk nieuw beroep gaat doorbreken in 2018?

Tof: Cryptocurrency-adviseur.

Vraag 3: Gaat solliciteren in 2018 veranderen? 

Tof: Ja, solliciteren is al veranderd en blijft ook voortdurend veranderen.

Vraag 4: Als ik Wouter Koolmees was zou ik.........

Tof: Heel veel houden van de uitvoering.

 Vraag 5: Ik wens iedereen in 2018 een .....

Tof: Mooi en succesvol jaar waarin hij of zij naar betekenis en vermogen mee kan doen op de arbeidsmarkt.

Tot slot

Wij danken alle deelnemers van EEN GOED BEGIN, het is een mooi overzicht geworden van wat deskundigen en betrokkenen wensen/verwachten van de arbeidsmarkt in 2018. 

• Aan Cees Bakker en Ton Vermin van Sollicitatie LAB zijn de 5 vragen ook voorgelegd, maar vormen onderdeel van een groter interview waarin Cees en Ton terugkijken op 2017 en vooruitkijken naar 2018.

Naar het interview 2017-2018 met Cees en Ton 

• Ook hebben we 17 trends rondom solliciteren voor 2018 op een rijtje gezet.

Wil je ook de 5 vragen beantwoorden die we voorlegden aan de arbeidsmarktdeskundigen