Het is inmiddels een goede gewoonte om tijdens EEN GOED BEGIN ook ons licht op te steken bij onze zuiderburen. ‘Van buiten naar binnen kijken’ heeft vaak zijn voordelen, dat geldt zeker wanneer we iemand als Jan DeNys in het panel halen, Jan is Director External Communication and Public Affairs bij de Randstad group. Op een prettige kritische wijze plaats hij regelmatig kanttekeningen bij ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. Bijna altijd raak vinden wij.
1.
Hoeveel werklozen zijn er op 31-12-2022? (Nu zijn er circa 359.000 officiële werklozen). Het betreft hier het aantal werklozen volgens de nieuwe telling die het CBS van 2022 gaat hanteren.
Nederland heeft nu al de nagenoeg laagste werkloosheidsgraad van de EU (2.9%). Veel krimp zit er dus niet meer in. Als de steunmaatregelen afnemen/verdwijnen wordt een lichte stijging verwacht maar de economie blijft fors groeien (2.9%) en de vergrijzing (met grote uitstroom) stopt natuurlijk ook niet. Ik gok op nog een lichte daling tot 325 000.
Blijft corona toch nog zwaar toeslaan en zeker bij een economische crisis (beiden zeker niet uit te sluiten) zitten we uiteraard in ander scenario. Hoe reageert de wereldeconomie als het in de VS politiek helemaal uit de hand loopt? Ik heb daar geen goed oog in.
2.
Welke (nieuwe) beroepen gaan doorbreken in 2022?
Stijgers en dalers zijn intussen bekend maar echt nieuwe beroepen zitten dikwijls in de digitale sfeer. Influencers en YouTubers kenden we al. Nieuwe beroepen die ik heb leren kennen in 2021 zijn professional E- sport gamer, NFT trader (kopen en verkopen van NFT's) Pokemonkaart trader, Twitch Streamer (topgamers die hun kanaal openzetten voor kijkers die doneren). Er ontstaan nu heel wat beroepen die je gewoon thuis op je laptop kunt uitvoeren (voor een wereldwijd cliënteel). Door de flexibiliteit kan men het ook als tweede job nemen. Ik ken studenten voor wie dit de bron van inkomsten is. Ook in de persoonlijk dienstverlening zie ik nog wel één en ander bewegen. Menselijke behoeftes zijn eindeloos. Door de lage productiviteit van deze diensten is het wel dikwijls niet gemakkelijk hier een leefbaar inkomen aan over te houden.
3.
Gaat de arbeidsmarkt en/of solliciteren in 2022 door de Coronacrisis verder veranderen?
Dit zijn twee verschillende vragen.
Ik zie meer consolidatie van de verandering de voorbije twee jaar. Echte disruptie hebben we niet gezien maar bepaalde bestaande ontwikkelingen zijn sterk gefaciliteerd zoals het telewerk. Bedrijven moeten in 2022 en 2023 vooral veel leren hoe telewerk (of nog beter het hybride werk) het best werkt in hun bedrijf. Niet vergeten dat we in een nieuwe fase van telewerk komen eens de verplichting door corona voorgoed wegvalt. De inzichten/ervaringen die zijn opgedaan tijdens de lockdowns zijn niet zomaar toepasbaar op deze nieuwe fase.
Wat solliciteren betreft spelen twee zaken. Digitalisering (met zowel nieuwe spelers/aanbieders) als het meer digitaal worden van delen van het recruteringsproces. Zaken die ook al voor corona bezig waren. Daarnaast uiteraard de krapte. Deze zorgt ervoor dat het werven een stuk belangrijker wordt in verhouding tot het selecteren. De kanalen via dewelke mensen werk zoeken en vinden zijn flink toegenomen voorbije decennia. Het komt er op aan juiste mix te vinden.
4.
Welk (studie)advies zou je jongeren op dit moment geven? (Of m.a.w. welke studies zijn van belang voor de arbeidsmarkt van de toekomst medio 2030)
Gezien de huidige schaarste maakt het bij hogere studies in feite niet meer uit wat je studeert, je komt sowieso aan de bak. Je mag dus nu meer dan vroeger uitgaan van je eigen intrinsieke interesses. Ook krimpberoepen zijn kansrijk omdat er een grote uitstroom zal zijn door de vergrijzing. Voor de rest zijn de grote groeiers bekend (IT, techniek, zorg, onderwijs, klimaat, persoonlijke service). Wat ik niet zou doen is gaan voor een uitvoerend administratief beroep.
5.
Wie is de arbeidsmarkt persoon van 2021? Welke persoon of organisatie heeft in 2021 met zijn of haar ideeën een belangrijke bijdrage geleverd aan het beter functioneren van de arbeidsmarkt
Ik wil twee mensen nomineren. Eerst Mathijs Bouman wiens stukken ik in het Financiële Dagblad heel graag lees. En als tweede Japke-d.Bouma (NRC) die het niet direct over de arbeidsmarkt heeft maar wel over werk en het leven op de werkvloer en daardoor onrechtstreeks ook de arbeidsmarkt beïnvloedt.
6.
Terugkijkend op het ministerschap van Wouter Koolmees. Hoe heeft hij het gedaan?
Hij heeft de crisis goed beheerd. Al had hij natuurlijk wel het klimaat mee waardoor de overheid het geld mocht laten rollen. Dat maakt het stuk gemakkelijker. En hij heeft interessante commissies aan het werk gezet (Borstlap) Het echte werk is natuurlijk de uitvoering, Jammer dat hij dus niet in het nieuwe kabinet zit. 7.
Wie zou ook een goede opvolger zijn van Wouter Koolmees?
In april 2022 gaat onze CEO Jacques van den Broek weg bij Randstad. Jammer, net te laat voor het nieuwe kabinet. Zou een prima Minister van Werk geweest zijn. Wie ik ook eens graag als Minister had gezien is Martijn Arets. Die kijkt met een heel frisse nieuwe bril naar de arbeidsmarkt. Ik ben het niet met al zijn inzichten eens maar dat is zeker geen bezwaar.
8.
Als ik Karien van Gennip (de nieuwe minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid) was, zou ik.........
Gezien de historisch lage werkloosheid alles op alles zetten voor het aanboren van het niet actief talent zoals helaas nog veel mensen met een beperking. Als dit in Nederland nu niet lukt, dan nergens. Nederland gidsland. Deze kans moet men grijpen. En daarnaast moet ze aan de slag met de vele adviezen die in de vorige kabinetsperiode het licht hebben gezien. Rond ZZP moeten nu wel enkele knopen worden doorgehakt. De sociale zekerheid (gedeeltelijk) losmaken van de contractvorm zou ook mooie beleidsdaad zijn en inspirerend voor veel andere landen.
9.
Mijn wens voor 2022.........
Niet anders dan anders. De perfect werkende arbeidsmarkt. Werkgevers kunnen hun vacatures op redelijke wijze invullen en iedereen die wenst te werken kan dit tegen redelijk voorwaarden ook doen. Niet meer maar ook niet minder.