Dag 13
Hans Hupkes (FNV)
Natuurlijk mag de vakbond in deze serie ook niet ontbreken. We zijn dan ook blij dat Hans Hupkes zijn visie op de arbeidsmarkt van dit moment met ons wil delen.
Hans is FNV-Regiobestuurder voor de arbeidmarktregio's Twente, Achterhoek en Midden-Gelderland en tegelijkertijd ook voor de Euregio Enschede-Münster-Osnabrück.
1.
Hoeveel werklozen zijn er op 31-12-2022? (Nu zijn er circa 359.000 officiële werklozen). Het betreft hier het aantal werklozen volgens de nieuwe telling die het CBS van 2022 gaat hanteren.
Dat is als kijken in een glazen bol. Het is net als het voorspellen van het weer. De arbeidsmarkt is complex, want wordt beïnvloed door allerlei rationele en irrationele gedragingen en prikkels van werknemers, werkgevers, professionals, bestuurders en politici. Het kan verkeren. Zeker is dat de werkloosheid nu kunstmatig laag is door de NOW-maatregelen. Cijfers en data moeten we ook een beetje met een korreltje zout nemen. Iedere onnodig en/of ongewild werkloze is er een te veel.
Als in het casino dan maar: 407.836.
2.
Welke (nieuwe) beroepen gaan doorbreken in 2022?
Algoritmecorrector. Al vrees ik dat dit beroep als echt vak pas later doorbreekt. Algoritmes zijn heel behulpzaam, mits we ze kunnen doorzien en kritisch volgen. Het gaat niet alleen om ICT, maar ook om het begrijpen van gedrag in sociale samenhang. Mooi, zinvol beroep.
3.
Gaat de arbeidsmarkt en/of solliciteren in 2022 door de Coronacrisis verder veranderen?
Je zou het wel verwachten. Op de werkvloer hoor je mensen vaak zeggen dat de wereld nu omgekeerd is of in elk geval zou moeten zijn. Nu er meer vacatures dan werkzoekenden zijn, moet de werkgever bij de werknemer solliciteren in plaats van andersom. Dat geldt al wel voor bepaalde beroepen, maar nog lang niet voor iedereen. Ondanks de meest gelikte cv’s, krijgen veel sollicitanten na honderd plus pogingen nog steeds geen antwoord. Domme discriminatie is nog aan de orde van de dag. Vooral op leeftijd.
Ja, het is tijd voor omgekeerd solliciteren. Werkgevers moeten nu af van het idee dat je alleen schapen met zeven poten binnen kunt halen oftewel de 18-jarige met 10 jaar ervaring. Ze zullen hun functieprofielen moeten aanpassen op schapen met drie poten en daarbij primair uitgaan van de talenten wat je met drie poten heel goed kunt. Vervolgens kijken we dan wat nodig is om met de beperking om te gaan.
Heel eerlijk gezegd, is dit meer wensdenken dan een voorspelling. Hopelijk raken we af van de ongezonde verslaving aan flex en steeds goedkopere ‘handjes’. Flex is goed, maar dan om ruimte te geven aan mantelzorg om de betaalde zorg te ontlasten. Meer aandacht voor mensen, voor kwaliteit van de arbeid, voor waarde van werk. ‘Borstlap’ en het sociaal akkoord besteedden daar vorig jaar mooie woorden aan. Rutte IV straalt niet uit daar dit jaar al veel werk van te willen maken. Laten we in de regio’s doen we wat we kunnen. Stoppen met ontzorgen. Iedere werkzoekende, ondernemer, werkgever en werknemer moet in zichzelf en in elkaar investeren. Dan krijg je het vertrouwen dat onontbeerlijk is voor een gezonde arbeidsmarkt.
4.
Welk (studie)advies zou je jongeren op dit moment geven? (Of m.a.w. welke studies zijn van belang voor de arbeidsmarkt van de toekomst medio 2030)
Verloochen je talent niet. Leer een vak. Natuurlijk vraagt de arbeidsmarkt door de snelle digitalisering om brede competenties en sociale vaardigheid, maar dat is nogal modieus. Een vak of een ambacht beheersen is belangrijker dan je nu misschien voorgespiegeld krijgt. Praktisch opgeleid zijn is niets minder dan theoretisch opgeleid. Ook al denkt je omgeving van wel. Kijk natuurlijk wel een beetje realistisch naar de dominante trends – vergrijzing, energietransitie, digitalisering.
5.
Wie is de arbeidsmarkt persoon van 2021? Welke persoon of organisatie heeft in 2021 met zijn of haar ideeën een belangrijke bijdrage geleverd aan het beter functioneren van de arbeidsmarkt
De onmisbare werker.
6.
Terugkijkend op het ministerschap van Wouter Koolmees. Hoe heeft hij het gedaan?
Diep respect voor het werk van iedere minister hoor, maar ik ben toch teleurgesteld dat hij te veel keuzes voor zich uit heeft geschoven. Dat wringt direct als het om arbeidsuitbuiting (van arbeidsmigranten bijvoorbeeld) maar ook om noodzakelijk hervormingen. Hij was als politicus meer polderaar dan leider.
7.
Wie zou ook een goede opvolger zijn van Wouter Koolmees?
Poeh. Zo denk ik nooit. Spontaan: Ton Heerts zou het goed kunnen.
8.
Als ik Karien van Gennip was, zou ik.........
...........Zou ik leiding nemen om alles wat al bekend is over het falen van de arbeidsmarkt voortvarend ter hand te nemen. Goede voorstellen uit de wetenschap en de polder genoeg.
Zou ik kiezen voor ethiek. Bestrijd uitbuiting. Kies voor zeker werk, juist om mensen vrij te laten bewegen. Bestrijd perverse prikkels van geldstromen en rare elkaar tegenwerkende regels. Ga uit van vertrouwen. Durf.
9.
Mijn wens voor 2022.........
Dat niemand onnodig werkloos raakt of mensen moet ontslaan. Dat we grote stappen zetten naar een gezonde arbeidsmarkt waar we samen als werknemers, werkgevers en publieke ondersteuners in overheid en onderwijs ruimte krijgen en pakken. Dat we elkaar daarin (leren) vertrouwen.
